Werkgeluk & vitaliteit

Vanaf 2019 staat werkgeluk centraal binnen Zorggroep Elde Maasduinen (ZGEM). We vinden het belangrijk dat onze collega’s met plezier naar hun werk gaan, maar ook weer met een voldaan gevoel naar huis kunnen. Vanaf 2023 is (mentale) vitaliteit daarom een onderdeel van het programma werkgeluk.  

De afgelopen vier jaar hebben we samen met de Erasmus Happiness Economics Research Organisation (EHERO) werkgeluk vormgegeven en gemeten. EHERO is een onderzoeks- en onderwijsinstituut op het gebied van geluk en (bedrijfs)economie en onderdeel van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Geluk wordt opgevat als levensvoldoening, de mate waarin iemand tevreden is met zijn of haar leven als geheel. Omdat vooral levensvoldoening leidt tot betere prestaties van mensen en organisaties. Medewerkers spenderen voor een lange periode in hun leven veel tijd aan het werk wat ze verrichten. Daarom vinden we het belangrijk dat er in een meerjarenprogramma aandacht wordt besteed aan de mate van werkgeluk.

De afgelopen jaren hebben we het programma vormgegeven aan de hand van vier voorspellers van werkgeluk. Deze zijn uit de eerste meting naar voren gekomen. Deze voorspellers zijn ‘handelen vanuit de organisatie’, ‘werk-privé balans’, ‘inhoud van het werk’ en ‘werksfeer’. De manier waarop ZGEM het werken aan deze voorspellers heeft vormgegeven staat hieronder weergegeven.

Voorspeller Werk-privé balans
Voorspeller Handelen vanuit de organisatie
Voorspeller Werksfeer

Borging

Werken vanuit verlangens waarop experimenten kunnen worden uitgezet, zien we als de manier van werken binnen het programma. We doen dat vanuit een waarderende invalshoek. Waarderend onderzoeken is een krachtige manier om groepen, teams en organisaties zélf hun verandering en ontwikkeling te laten vormgeven. Alle betrokkenen onderzoeken samen wat er te waarderen is. Wat zijn de successen? Wat is de gewenste toekomst? En wat werkt er al in de goede richting? Waarderend onderzoeken maakt gebruik van positieve psychologie. Een belangrijke kracht hiervan is dat er nieuwe ideeën en acties ontstaan. Deze manier van werken komt terug in de vormgeving van het teamontwikkelplan waarin een team zelf aan de slag gaat met hun ontwikkeling. Het teamontwikkelplan is vanaf het najaar van 2023 operationeel. Hierin is ruimte voor autonomie, verbondenheid en competentie wat leidt tot het doen van experimenten. Deze nieuwe manier van werken draagt steeds weer opnieuw bij aan het bevorderen van het werkgeluk van onze medewerkers waardoor we werkgeluk borgen in ons dagelijks handelen.

Binnen ZGEM hebben we het Job Demands Resources model (JDR-model) omarmd. De wijze waarop periodiek overleg tussen leidinggevenden en medewerkers plaatsvindt is hierop gebaseerd. We noemen dat “Het goede gesprek”. Het JDR-model is een werkstressmodel. Hierbij wordt er vanuit gegaan dat hoge werkeisen leiden tot stressreacties en ongezondheid. Maar wanneer hier veel energiebronnen tegenover worden gezet leidt dit tot hogere motivatie en productiviteit. Doordat medewerkers met hun leidinggevende hierover in gesprek gaan, krijgen ze beter inzicht aan welke knoppen ze moeten draaien die positief bijdragen aan hun welbevinden. Dit stimuleert het nemen van eigen regie en draagt positief bij aan hun mentale vitaliteit.

Mentale vitaliteit    

We maken de inschatting dat mentale vitaliteit nu en de komende jaren steeds meer aandacht zal vragen. Dat komt doordat meer druk ontstaat op onze medewerkers door de zorgkloof. We proberen hier als organisatie zo goed mogelijk op in te spelen en alles is gericht op het werk zo optimaal mogelijk met elkaar te organiseren. Bijvoorbeeld met de inzet van sociale, proces en technologische innovatie. Maar we zien ook dat het vooral helpt als medewerkers met elkaar interventies kunnen inzetten die helpen om vitaal te blijven werken.

Geheel 2023 hebben we elf teams structureel ondersteund in mentale vitaliteit. Zij hebben geleerd hun krachten te bundelen om structurele en sociale energiebronnen te verhogen en werkeisen die stress opleveren te verminderen. Onze medewerkers kunnen de omstandigheden die hun mentale vitaliteit versterken dan wel verzwakken leren (h)erkennen, waardoor zij in staat zijn om per situatie verschillende teambronnen in te zetten die hun mentale vitaliteit weer opladen. In het voorjaar van 2024 is het eindrapport hierover beschikbaar. De geleerde lessen hieruit zijn dan voor alle teams beschikbaar.

Meting 2024

In het eerste kwartaal van 2024 staat een nieuwe geluksmeting gepland. De nieuwe vragenlijst is gebaseerd op elf onderdelen; uit de meting komen aandachtsgebieden naar voren die hieruit voortkomen. We stappen daarmee af van de vier voorspellers van werkgeluk die we nu hebben. Daarnaast kiezen we ervoor om de uitkomst van de geluksmeting te vergelijken met ons verzuim en in- en uitstroom. Dit sluit aan bij de ontwikkelingen die ZGEM doorloopt ten aanzien van people analytics.