Werkgeluk & vitaliteit

Vanaf 2019 staat werkgeluk centraal binnen Zorggroep Elde Maasduinen (ZGEM). We vinden het belangrijk dat onze collega’s met plezier naar hun werk gaan, maar ook weer met een voldaan gevoel naar huis kunnen. Onze medewerkers zijn tijdens de coronapandemie geconfronteerd met onzekerheid, angst en werkdruk wat een groot beroep heeft gedaan op hun mentale en fysieke vitaliteit. Er zijn teamreflectiebijeenkomsten ingezet en hieruit is gebleken dat er behoefte is om de mentale vitaliteit van medewerkers te versterken. Vanaf 2023 is (mentale) vitaliteit daarom een onderdeel van het programma werkgeluk.  

Coördinator werkgeluk

Sinds 1 oktober 2019 hebben we een coördinator werkgeluk, zij is tevens vitaloog. Zij is de verbindende factor tussen theorie, onderzoek en praktijk. 

De afgelopen drie jaar hebben we samen met de Erasmus Happiness Economics Research Organisation (EHERO) werkgeluk vormgegeven en gemeten. EHERO is een onderzoeks- en onderwijsinstituut op het gebied van geluk en (bedrijfs)economie en onderdeel van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Geluk wordt opgevat als levensvoldoening, de mate waarin iemand tevreden is met zijn of haar leven als geheel, omdat vooral levensvoldoening leidt tot betere prestaties van mensen en organisaties. Medewerkers spenderen voor een lange periode in hun leven veel tijd aan het werk wat ze verrichten. Daarom vinden we het belangrijk dat er in een meerjarenprogramma maximaal aandacht wordt besteed aan de mate van werkgeluk, geïntegreerd binnen het levensgeluk van onze medewerkers.

Begin 2020 heeft EHERO een eerste geluksmeting uitgezet onder al onze medewerkers. Hierin zijn vier voorspellers naar voren gekomen die het meest invloed hebben op het werkgeluk, namelijk ‘handelen vanuit de organisatie’, ‘werk-privé balans’, ‘inhoud van het werk’ en ‘werksfeer’. Medio 2021 is er een vervolg meting gedaan, waarin dezelfde voorspellers naar voren kwamen. Begin 2022 zijn we op zoek gegaan naar ideeën voor experimenten die zijn ingezet op één van de vier voorspellers van (werk)geluk. Deze experimenten komen voort uit opgehaalde verlangens uit de praktijk. Eind 2022 is opnieuw een organisatie brede meting uitgezet. Klik hieronder voor meer informatie over de route die de experimenten hebben afgelegd: 

Voorspeller Werk-privé balans
Voorspeller Handelen vanuit de organisatie
Voorspeller Werksfeer

Borging

Werken vanuit verlangens waarop experimenten kunnen worden uitgezet zien we als de nieuwe manier van werken binnen de organisatie. We doen dat vanuit een waarderende invalshoek. Dit sluit aan bij onze organisatiecultuur. Waarderend onderzoeken is een krachtige manier om groepen, teams en organisaties zélf hun verandering en ontwikkeling te laten vormgeven. Alle betrokkenen onderzoeken samen wat er te waarderen is. Wat zijn de successen? Wat is de gewenste toekomst? En wat werkt er al in de goede richting. Waarderend onderzoeken maakt gebruik van positieve psychologie. Een belangrijke kracht hiervan is dat er nieuwe ideeën en acties ontstaan. Deze manier van werken komt terug in de vormgeving van het teamontwikkelplan waarin een team zelf aan de slag gaat met hun ontwikkeling. Hierin is ruimte voor autonomie, verbondenheid en competentie wat leidt tot het doen van experimenten. Deze nieuwe manier van werken draagt steeds weer opnieuw bij aan het bevorderen van het werkgeluk van onze medewerkers waardoor we werkgeluk borgen in ons dagelijks handelen. 

Binnen ZGEM hebben we het Job Demands Resources model (JDR-model) omarmd. De wijze waarop periodiek overleg tussen leidinggevenden en medewerkers plaatsvindt is hierop gebaseerd. We noemen dat “Het goede gesprek”. Het JDR-model is een werkstressmodel. Hierbij wordt er vanuit gegaan dat hoge werkeisen leiden tot stressreacties en ongezondheid. Maar wanneer hier veel energiebronnen tegenover worden gezet leidt dit tot hogere motivatie en productiviteit. Doordat medewerkers met hun leidinggevende hierover in gesprek gaan, krijgen ze beter inzicht aan welke knoppen ze moeten draaien die positief bijdragen aan hun welbevinden. Dit stimuleert het nemen van eigen regie en draagt positief bij aan hun mentale vitaliteit. 

Mentale vitaliteit    

Ongeveer twintig teams hebben tijdens de Coronapandemie zelf gekozen voor de interventie ‘teamreflectie’ waarbij werd besproken wat het effect van de pandemie op hen is geweest. Daarnaast is er tijdens de teamreflectie ingegaan op hoe teamleden hiermee om konden gaan. Een aantal teams heeft gevraagd om opvolging van de teamreflectie. Hier hebben we een training weerbaarheid voor kunnen aanbieden. We maken de inschatting dat mentale vitaliteit nu en de komende jaren steeds meer aandacht zal vragen. Dat komt ook doordat in de (nabije) toekomst meer druk ontstaat op onze medewerkers door vergroting van de zorgkloof. We proberen hier als organisatie zo goed mogelijk op in te spelen en alles is gericht op het werk zo optimaal mogelijk met elkaar te organiseren. Bijvoorbeeld met de inzet van sociale, proces en technologische innovatie. Maar we zien ook dat het vooral helpt als medewerkers met elkaar interventies kunnen inzetten die helpen om vitaal te blijven werken.

We willen teams ondersteunen hoe ze zelf bepaald gedrag en denkpatronen in kunnen zetten om hun mentale vitaliteit te verhogen. We willen teams leren hun krachten te bundelen om structurele en sociale energiebronnen te verhogen en werkeisen die stress opleveren te verminderen.

Onze medewerkers kunnen de omstandigheden die hun mentale vitaliteit versterken dan wel verzwakken leren (h)erkennen, waardoor zij in staat zijn om per situatie verschillende teambronnen in te zetten die hun mentale vitaliteit weer opladen. Zo worden we beter bestand tegen mogelijke nieuwe coronagolven en de structurele krapte op de arbeidsmarkt. Teams kiezen zelf of ze hieraan mee willen doen in 2023. Er is ruimte voor twaalf teams om dit onder begeleiding van Steeneveld Training Coaching en EHERO te gaan doen.