Samen Doen

Familie, vrienden en vrijwilligers zijn onmisbaar voor het welbevinden van de cliënt. Als wij ons samen met hen inzetten voor cliënten wordt het leven van cliënten en naasten én het werk van zorgmedewerkers mooier. Met de toenemende tekorten aan zorgmedewerkers en de toenemende zorgvraag is iedereen hard nodig om ervoor te zorgen dat de cliënt een zo goed mogelijk en betekenisvol leven bij ons kan leiden. Dit vraagt een fundamentele omslag in de maatschappij in het denken over zorgen en de rol die verwacht kan worden van zorgorganisaties. We werken aan deze verandering door middel van het strategisch programma Samen Doen.

Het doel van het programma Samen doen is het ondersteunen van de verandering van ‘wij nemen de zorg over’ naar ‘samen met familie, vrienden, vrijwilligers en medewerkers zorgen we dat de cliënt een betekenisvol leven kan leiden thuis en in het verpleeghuis.’ Dit wordt gedaan door het herontwerpen van diverse werkprocessen in de organisatie, het stimuleren van een cultuurverandering en het faciliteren van medewerkers, naasten en vrijwilligers in deze verandering.

We vinden het fijn wanneer familie, vrienden en anderen een handje helpen in de persoonlijke verzorging voor hun eigen naaste. In de praktijk is de betrokkenheid van het sociale netwerk en vrijwilligers bij planning en uitvoering van zorg niet vanzelfsprekend.

Het belang van een goede samenwerking in de ouderenzorg en thuiszorg tussen medewerkers, vrijwilligers en het sociale netwerk wordt al jaren onderstreept. Dankzij naasten die de behoeften en voorkeuren van de cliënt veelal het beste kennen, kan de zorg beter worden afgestemd op de cliënt. Toch zien we in de praktijk dat het sociale netwerk veelal minder betrokken raakt zodra hun naaste verhuist naar het verpleeghuis. Daarnaast zien we dat (zorg)medewerkers vaak de neiging hebben om taken over te nemen. Voor ons vraagt het dat we voorwaarden moeten creëren waaronder medewerkers een verbinding met het netwerk van de naaste aangaan. Daarbij krijgt het netwerk van de naaste meer zeggenschap en verantwoordelijkheid om de zorg voor hun naaste op zich te kunnen (blijven) nemen. Het vraagt van medewerkers de bereidheid en de vaardigheden om samen te werken met het netwerk van de naaste.

Wat hebben we al gedaan?

Door kleinschalige experimenten op team niveau hebben we allereerst ervaringen en inzichten opgedaan die de basis vormen voor het programma. In 2023 zijn de eerste locaties gestart met samen doen en alle medewerkers van die locaties hebben een training gekregen over samenwerken met naasten en vrijwilligers. Op de locaties zijn verschillende initiatieven ontwikkeld door medewerkers, naasten en vrijwilligers die bijdragen aan een goede samenwerking. Op basis van deze eerste ervaringen is de handreiking Samen doen op locatie verder verfijnd waardoor andere teams gerichter aan de slag kunnen. In samen werking met studenten van het Sint Lucas is er een expositie ontwikkeld die in 2023 op Liduina, de bibliotheek van Boxtel en op de Beemden te zien is geweest. We werken mee aan een regionaal initiatief van Iedereenzorgt waarmee op structurele basis cursussen Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen (ADL) worden aangeboden aan naasten en vrijwilligers. Er is een advies Warm Welkom opgesteld dat in 2024 geïmplementeerd zal worden, het gaat hierbij om een herinrichting van het verhuisproces waarbij de verbinding, het afstemmen van verwachtingen en de samenwerking centraal staan. Daarnaast is gestart met een wetenschappelijk onderzoek in samenwerking met het UKON, de Waalboog en Vilans naar hoe een cultuurverandering van samen-zorgen-dat gerealiseerd kan worden.