Corona

Covid-19 heeft wereldwijd een enorme impact gehad. Ook op de langdurige zorg in Nederland. In de eerste jaren is crisismatig gestuurd om in de praktijk een balans te vinden tussen veiligheid en kwaliteit van leven van cliënten. Daarna is de focus meer komen te liggen op de vraag hoe Covid-19 onderdeel kan worden van het leven in een verpleeghuis. Ofschoon Covid-19 iets anders is dan het Norovirus en de griep, is het de wens om – net als bij deze infectieziektes – meer gestructureerd om te gaan met het virus met als uitgangspunt de kwaliteit van leven en autonomie van cliënten. We vinden het belangrijk dat mensen met een kwetsbare gezondheid, de (toekomstige) gebruikers van langdurige zorg, erop kunnen vertrouwen dat hun autonomie en de keuzes met betrekking tot hun gezondheid worden gerespecteerd.  

Bovenstaande inleiding is overgenomen uit het document ‘Stip op horizon Covid-19 in de langdurige zorg opgesteld door 14 veldpartijen waaronder ActiZ, LOC Waardevolle zorg, Alzheimer Nederland en de Patiëntenfederatie Nederland d.d.7 maart 2022.

Zorggroep Elde Maasduinen (ZGEM) omarmt het uitgangspunt dat Covid-19, net als andere virussen, onderdeel uitmaakt van het leven in de langdurige zorg. Wij zoeken daarbij naar een zo optimaal mogelijke verhouding tussen kwaliteit van leven en veiligheid in relatie tot virus(uitbraken). Dit doen wij door bij cliënten, naasten en professionals na te gaan wat zij belangrijk vinden. Het gaat om het behoud van het plezier in het leven met zoveel mogelijk sociale contacten, bewegingsvrijheid en eigen regie. Bij een virusuitbraak wordt een uitbraakteam geformeerd en worden maatwerkafspraken op zorglocatieniveau gemaakt. De cliëntenraad van de zorglocatie wordt geïnformeerd en indien nodig vindt nadere afstemming plaats. Goedwerkende protocollen en procedures blijven bestaan en daar waar mogelijk worden richtlijnen samengevoegd.

ZGEM heeft gedurende de coronaperiode (2020 t/m heden) maatregelen genomen. Hieronder een opsomming van de belangrijkste maatregelen:

• Het landelijk document ‘Stip op de horizon Covid-19 in de langdurige zorg (én voor de thuiszorg) wordt omgevormd tot een document dat als uitgangspunt dient als ‘Stip op de horizon’ voor ZGEM. Het document wordt met de Centrale Cliëntenraad en Ondernemingsraad besproken en daarna vastgesteld. Het document geeft richting en inhoud aan ons handelen op het gebied van virusuitbraken binnen ZGEM.
• Het protocol ‘Uitbraak infectieziekten ZGEM’ is uitgebreid en toepasbaar gemaakt voor alle soorten virusuitbraken, ook voor Covid-19. In dit protocol staat dat we werken met maatwerkafspraken. Het uitbraakteam o.l.v. de locatiemanager is divers van samenstelling (o.a. een medische behandelaar). Het uitbraakteam besluit of een afdeling in quarantaine of cohort wordt geplaatst.
• Een centraal crisis-/regieteam voor de gehele organisatie is nog steeds aanwezig. De commissie infectiepreventie is vertegenwoordigd in het regieteam. De frequentie van samenkomst is in de zomer van 2022 verlaagd maar wordt opgeschaald als de situatie daarom vraagt. Het regieteam is verantwoordelijk voor het (strategisch) beleid, waarbij de landelijke en regionale richtlijnen het uitgangspunt zijn, ziet toe dat de juiste protocollen en maatregelen worden bijgesteld en initieert nieuwe vaccinatierondes.
• De werkgroep vaccinatie heeft de vaccinaties en herhaalprikken voor cliënten en medewerkers gecoördineerd waardoor cliënten en medewerkers de vaccinaties tijdig hebben ontvangen. Toekomstige vaccinatierondes worden zoveel als mogelijk in bestaande processen geïntegreerd.
• De medewerkers worden up-to-date gehouden met de laatste besluiten rondom de maatregelen middels onder andere een nieuwsbrief met daarin ook veel ruimte voor antwoorden op gestelde vragen. Ook cliënten en eerste contactpersonen worden tijdig geïnformeerd over belangrijke veranderingen.
• Tijdens maar ook na de periode waarin het coronavirus actief is, vinden cliënten, medewerkers en vrijwilligers bij elkaar steun. Mentale ondersteuning en een luisterend oor wordt door psychologen en teamcoaches geboden.
• Wekelijks worden logboeken per locatie bijgehouden waarin het aantal verdenkingen van het coronavirus, het aantal medewerkers en cliënten die besmet zijn met het coronavirus alsmede het aantal cliënten dat ten gevolge van het coronavirus is overleden worden geregistreerd. Het regieteam wil regie houden op de ontwikkelingen van het virus binnen ZGEM en actief daarop kunnen sturen.
• In het kader van leren en verbeteren vinden er herhaaldelijk evaluaties plaats. In 2020, 2021 en 2022 hebben evaluaties plaatsgevonden. De verbeterpunten worden opgenomen in de actielijst van het regieteam.
• ZGEM heeft samen met andere zorgaanbieders in de regio een handreiking opgesteld waarbij een zorgorganisatie die door ernstige personele tekorten dreigt om te vallen noodhulp bij collega-zorgaanbieders kan aanvragen. Een regionaal crisisteam wordt dan geïnstalleerd. Bij verdere oplopende personele tekorten vindt regionale opschaling plaats. Ook hiervoor zijn handreikingen uitgewerkt.
• ZGEM werkt nauw samen met de GGD Hart voor Brabant. Uitbraken van het coronavirus worden gemeld. We houden de informatie van ActiZ (branchevereniging van zorgorganisaties) en Verenso (vereniging van specialisten ouderengeneeskunde) bij. Er vindt goede afstemming plaats op regionaal niveau en op bestuurlijk niveau door middel van het Regionaal Overleg Niet Acute Zorgketen (RONAZ). In Brabant wordt gewerkt met regio-coördinatoren ter afstemming van het aantal beschikbare covid-bedden per regio, met eventuele opschaling naar behoefte wanneer een besmettingsgolf daar aanleiding toegeeft. Voor de regio NO-Brabant is de directeur Wonen Welzijn en Zorg van ZGEM de coördinator.